Waar is het met ADO Den Haag misgegaan?

De missie is mislukt. ADO Den Haag moest en zou dit seizoen naar de eredivisie promoveren, maar daar heeft de club geen moment aanspraak op gemaakt. Zes redenen waarom het deze jaargang bij ADO faliekant is misgegaan.

,,Hij moet gewoon promoveren.” Het waren begin juni stevige woorden van algemeen directeur Edwin Reijntjes, bij de presentatie van hoofdtrainer Dirk Kuyt. De realiteit is echter dat ADO – nota bene zonder Kuyt – al voor het slot van de competitie is uitgespeeld. Na een een ondermaats seizoen een even pijnlijke als logische constatering. Waar is het misgegaan?

Onrust en onduidelijkheid
Vanaf de start van het seizoen tot aan het ontslag van Dirk Kuyt, leek ADO een wasmachine van onrust die nooit uitgedraaid was. Slechts een deel van alle onrust: technisch manager Daryl Janmaat stapte op, Thomas Verheydt en Ricardo Kishna kwamen met een transferverzoek en een statement richting hun eigen algemeen directeur én trainer Dirk Kuyt werd op 24 november, een aantal uur na een potje padel met de selectie, ontslagen.

Bij ADO ging het in die periode meer over randzaken dan over voetbal, wat ervoor zorgde dat de Haagse spelers bepaald niet beter gingen voetballen. Reijntjes en de onzichtbare eigenaar Bolt zijn er in die periode niet in geslaagd rust binnen de club te bewaren of creëren. Rust was er de eerste maanden na de komst van Advocaat wel, al kwam er de voorbije weken ruis op de lijn. Binnen ADO heerst immers onduidelijkheid over de invulling van de cruciale posities voor volgend seizoen.

Er is nog altijd geen algemeen directeur, technisch directeur en trainer aangesteld. Inmiddels is helder dat er op 19 mei duidelijkheid moet zijn, maar al die tijd hulde de treuzelende eigenaar Bolt zich in stilzwijgen en wist niemand bij ADO waar hij aan toe was. Het zorgde voor frustratie bij onder anderen Dick Advocaat, die zich er fel over uitsprak.

De onduidelijkheid had ook invloed op de spelersgroep en dus de prestaties, zo vertelde een geïrriteerde Advocaat na afloop van het duel met Jong Ajax. ,,Ik mag het niet als excuus gebruiken, maar je proeft dat spelers willen weten waar ze aan toe zijn.” Dan nog is de vraag of ADO niet alsnog had moeten presteren. Een seizoen eerder was het met het dreigende faillissement ook niet rustig en werden er wel goede resultaten geboekt.

De rol van de trainer
Toch is een trainer uiteindelijk verantwoordelijk voor de prestaties. Onder Kuyt zat het er nooit in. Er waren wekelijks systeemwisselingen, het was vaak open huis in de Haagse defensie en de door de Katwijker bedachte tactiek bleek voor de ADO-spelers ‘te moeilijk’, iets waar Kuyt zich later ook over uitsprak. De club pakte onder zijn leiding slechts zestien punten in zestien wedstrijden, waardoor hij bij ADO bij zijn ontslag op de zeventiende plek bivakkeerde.

Een verzachtende omstandigheid voor Kuyt was de lang doorwerkende klap van de dramatisch verlopen wedstrijd tegen Excelsior. ADO moest door de rellen met minder publiek spelen. En de spelers moesten zich na de grootste teleurstelling uit hun carrière weer oprichten voor duels met TOP Oss en Helmond Sport in plaats van Ajax of Feyenoord. Geen speler haalde zijn niveau van een seizoen eerder. Dat neemt niet weg dat er onder Kuyt gefaald is en de zwakke seizoensstart de rest van het seizoen als een molensteen om de nek van ADO hing.

Onder Dick Advocaat ging het een tijd beter. Zonder sprankelend voetbal maar wel met duidelijkheid en door ADO terug naar de basis te laten gaan, pakte Advocaat met de ploeg punten. Maar ook onder zijn leiding kwam uiteindelijk de klad erin en leed ADO geregeld op pijnlijke wijze puntenverlies. Wie het gemiddelde puntenaantal onder Advocaat aanhoudt (1,55 punten per wedstrijd), ziet dat ADO over een heel seizoen gezien waarschijnlijk de play-offs had gehaald.

Daarmee is duidelijk dat Advocaat meer uit de groep heeft gehaald en het falen van dit seizoen hem in mindere mate valt te verwijten. Tegelijkertijd zei ‘De Kleine Generaal’ recent dat hij het ook zichzelf kwalijk zou nemen als ADO niet de play-offs zou halen. Want feit is dat ook Advocaat van het dolende ADO geen play-offwaardige formatie heeft kunnen maken.

Mislukte selectiesamenstelling
Denzel Hall, Titouan Thomas en Mario Bilate. Van de dertien aanwinsten dit seizoen, zou je er in het meest gunstige geval slechts drie het stempel ‘geslaagd’ kunnen geven. ADO zette er in de voorbereiding vol op in om alle posities dubbel bezet te hebben, maar daardoor is er meer in kwantiteit dan in kwaliteit gedacht. En dat terwijl er na vorig seizoen meerdere basisspelers uit Den Haag vertrokken. Een simpele conclusie: dan ga je er kwalitatief flink op achteruit.

Zo kwam er geen opvolger voor Sem Steijn en had ADO veel dezelfde type middenvelders, zonder veel diepgang. Het meest treffende voorbeeld voor het falende aankoopbeleid zijn de aangetrokken centrale verdedigers. Er werden drie spelers gehaald om het duo Herve Matthys-Jamal Amofa te vervangen, maar daarvan maakt er nog slechts één – Daryl Werker – sporadisch minuten. Van de andere twee spelers is er één vertrokken (Dirk Carlson) en speelt de ander in ADO onder 21 (Gylermo Siereveld).

Over wie verantwoordelijk is geweest voor de selectiesamenstelling heeft iedereen bij de Haagse club zijn eigen waarheid. Feit is dat deze dit seizoen volledig is mislukt.

Geen vechtmachine
De Haagse ploeg leek dit seizoen in niets op de succesvolle vechtmachine van vorig seizoen onder trainer Giovanni Franken, waarin de spelers voor elke meter knokten. De over-mijn-lijkmentaliteit en verbetenheid ontbrak. Wat daarbij vooral opviel: er was niemand bij ADO die in moeilijke wedstrijden ‘tot hier en niet verder’ leek te kunnen zeggen. Een ondergrens was er niet.

Boy Kemper trok na het duel met Almere City een bikkelharde conclusie: ADO verzaakte dit seizoen qua scherpte en dodelijkheid op de cruciale momenten. Niet voor niets gaf de Haagse ploeg dit seizoen 22 punten weg na een voorsprong, ook in wedstrijden waarin een overwinning van levensbelang was. Dat verzaken op cruciale momenten is iets wat na duels van de Haagse ploeg vaker klonk. Het ging geregeld over een onverklaarbaar ‘gebrek aan scherpte’. Nooit kon ADO negentig minuten lang een bepaald (basis)niveau vasthouden.

Bovendien had de ploeg niet de mentale weerbaarheid om welke tegenslag dan ook te boven te komen, onvergelijkbaar met de mentaal sterke ploeg van vorig seizoen. Sowieso wakkerde dit seizoen bij ADO niet het vuurtje aan dat de voorbije jaargang wel zo vurig brandde. Als dat niet brandt, zak je in een competitie als de Keuken Kampioen Divisie finaal door het ijs.

Onvoldoende bouwen op sterkhouders
Spelers als Gregor Breinburg, Boy Kemper, Thomas Verheydt, Dhoraso Klas en Ricardo Kishna, vorig seizoen allen sterkhouders, zullen zelfkritisch genoeg zijn om te beseffen dat zij het dit seizoen onvoldoende hebben laten zien. Zo was er niets meer over van het superkoppel Breinburg-Klas. Kemper strooide vorig seizoen met assists, maar slaagde daar dit seizoen slechts twee keer in.

Kishna sloot later aan, maar kon zijn stempel niet drukken, scoorde niet en leverde slechts één assist. En Verheydt kwam, hoewel hij het van goede aanvoer moet hebben en in de laatste weken van het seizoen wel goed presteerde, niet in de buurt van zijn monsteraantal van 37 treffers vorig seizoen. De op papier belangrijke spelers hebben ADO dit seizoen niet kunnen dragen, waardoor er nooit een stabiele basis was.

Te weinig scorend vermogen
Vorig seizoen maakte ADO nog 76 doelpunten, deze jaargang tot dusver maar 47. Het zegt alles over een ander groot probleem van de ploeg dit seizoen: het gebrek aan goals. De ploeg van Advocaat doet het qua aantal doelpunten bijvoorbeeld maar net iets beter dan nummer 17 FC Den Bosch (44 goals). Kansen kreeg ADO te weinig en als de ploeg de kansen kreeg, brak de lage schotconversie van 10,1 procent (slechts vijf ploegen doen het dit seizoen slechter) de ploeg op.

In de Haagse ploeg zaten daarnaast weinig patronen waarop het kon terugvallen wat betreft het aanvalsspel. Zo werd Verheydt (twaalf goals) dit gehele seizoen te weinig bereikt. Joey Sleegers (één goal) kwam amper in scoringsposities en er stootten slechts sporadisch middenvelders gevaarlijk door in het vijandelijke strafschopgebied te komen. Uiteindelijk kwam ADO aan het einde van de rit serieus doelpunten te kort.

Het enige wat de Haagse ploeg dit seizoen rest is er voor de achterban de laatste twee duels nog het beste van maken, om vervolgens uit te huilen en opnieuw te beginnen. En dat aan een seizoen waarvoor tot dusver nog niets – van contractverlengingen tot een algemeen directeur, technisch directeur of trainer – duidelijk is.