KNVB-directeur teruggefloten na bizarre spelregelwijzigingen in KKD

Hij had de pilot met nieuwe spelregels als een tijdstraf, een intrap en onbeperkt wisselen amper gelanceerd, of Jan Dirk van der Zee werd door een andere directeur, Marianne van Leeuwen, keihard teruggefloten. Tot genoegen van clubbestuurders, bij wie de vernieuwingen rauw op het dak vielen.

Ook het hoofd van de eerste divisie moest gisteren via de media vernemen dat zijn competitie over een jaar middels een pilot aan nieuwe spelregels zou moeten worden onderworpen. ,,Dat heeft ons wel een beetje verrast”, zegt Marc Boele, de directeur van van de Coöperatie eerste divisie, die zijn teleurstelling woensdagmorgen ook aan de eveneens verbouwereerde directeur Van Leeuwen liet blijken.

,,Het lijkt me dat als je over wil gaan tot pilots in de Keuken Kampioen Divisie, je daar de chef van die competitie over inlicht en dat je vervolgens met de clubs in overleg gaat. Maar ik ben er niet in gekend en de clubs vinden er ook wat van. Het is niet goed dat Van der Zee dit schreef en er een jaartal aan hangt. Maar goed, hij heeft mij ook gebeld en gezegd dat hij het niet goed geformuleerd heeft. Daar is de kous voor mij ook mee af. We moeten het niet groter maken dan het is.”

Intrap en zuivere speeltijd
Niet voor het eerst haalde de KNVB zich de woede van de clubs op de hals. Ditmaal was Van der Zee, directeur amateurvoetbal, daarvoor verantwoordelijk door in zijn column op de KNVB-website te schrijven dat de bond denkt aan een pilot in het seizoen 2023-2024 in de Keuken Kampioen Divisie. Die pilot behelst een handvol nieuwe spelregels: de ingooi wordt een intrap, de vrije trap mag met een dribbel gestart worden, spelers kunnen vijf minuten uit het veld gestuurd worden en ook wil de KNVB met een onbeperkte wisselmogelijkheid en zuivere speeltijd experimenteren.

Van der Zee stelde daarbij dat een lobby nog noodzakelijk was voor de pilot volgend jaar zou worden geïmplementeerd. De vernieuwen waren volgens de directeur al voorgelegd aan de FIFA en UEFA. ,,Als je in het voetbal met dit soort ideeën aankomt, krijg je te maken met twee soorten fans: de voetbalromanticus, die het liefst alles bij het oude laat en wordt geleid door nostalgie en sentiment, en de voetballiefhebber die openstaat voor veranderingen om het spel aantrekkelijker en eerlijker te maken”, voegde hij eraan toe.

Van Leeuwen: ‘niet aan de orde’
De ochtend na zijn schrijven galmden verbazing en onvrede door. Bij de eerstedivisionisten, die de revolutionaire plannen rauw op het dak viel, en ook bij de bond zelf lieten medewerkers doorschemeren dat Van der Zee veel te ver op de zaken vooruitliep. Dat werd door directeur Van Leeuwen woensdagmorgen bevestigd in een mail naar clubs en media. Daarin stelt zij dat de inhoud van de column niet met haar is afgestemd, de geplande pilot voor de eerste divisie ‘niet aan de orde is’ en dat die ‘nooit bedacht zal worden zonder overleg met League en clubs’.

De nieuwe KNVB-directeur liet afgelopen week aan deze krant juist nog weten dat de Eredivisie CV en de Coöperatie Eerste Divisie, die werken aan een nieuwe organisatiestructuur om diverse belangen van clubs beter te kunnen waarborgen, formeel zeggenschap krijgen over de betaald voetbal competities. ,,Nu ontstaat het beeld dat de KNVB zomaar iets beslist”, zegt Van Leeuwen, die naar eigen zeggen excuses ontving van Van der Zee, nu. ,,Ik heb de clubs meteen in een mail laten weten dat dit totaal niet aan de orde is. Ik baal hier echt van. Gelukkig reageren ze begripvol.”

Hoogma: onderzoeksfase
Voor de meeste profclubs kwamen de beoogde vernieuwingen als donderslag bij heldere hemel. Niet bij alle Nederlandse bvo’s. Zo hebben jeugdteams van AZ en PSV, samen met Club Brugge en RB Leipzig, een jaar geleden op de KNVB-campus al de proef op de som genomen met nieuwe spelregels.

Dat project wordt geleid door Manager Voetbalbeleid Aloys Wijnker, maar staat nog in de kinderschoenen, weet Nico-Jan Hoogma. Hij fungeerde destijds nog als directeur topvoetbal bij de KNVB en de nieuwe directeur van degradant Heracles reageerde vanmorgen dan ook ‘stomverbaasd’. ,,Dit is heel voorbarig. Het zit nog in de onderzoeksfase. Het is nog niet bij de jeugd uitgerold, laat staan dat je er bij de eerste divisie mee kan beginnen. Het lijkt me toch dat je dat dan eerst met een breed team van betrokkenen bespreekt.”

Als bestuurslid van de KNVB aanschouwde Hoogma destijds een wedstrijd op de Campus in Zeist. Of de nieuwe spelregels hem konden bekoren? ,,Sommige vernieuwingen vond ik best aardig. De intrap en de zuivere speeltijd bijvoorbeeld. Maar je zag ook dat spelers moesten wennen bij een vrije trap, die je dus met een dribbel mag beginnen. En die vijfminutenstraf vind ik persoonlijk helemaal niks.”

Data verzamelen
Boele zag een paar regels in een experimentduel tussen de SuriProfs en Fortuna Sittard in 2017 al voorbij komen. ,,En er wordt nog bij meerdere teams mee geëxperimenteerd. We zitten nu in de fase dat we data verzamelen. Dat moeten we blijven doen. Net als in gesprek blijven over hoe we zaken die irriteren, zoals het tijdrekken, kunnen verbeteren. Als daar consensus voor is, kun je bijvoorbeeld eerst besluiten tot het invoeren van zuivere speeltijd in blessuretijd.”

Zonder groen licht van spelregelcommissie IFAB is in Nederland weinig mogelijk, benadrukt Boele. ,,De meesten zijn niet tegen verandering. Dat kun je alleen niet zomaar doen. En zeker niet op korte termijn. De impact van pilots moet je aan de hand van data toetsen en van daaruit verder kijken, ook door de resultaten eerst met clubs te bespreken. Het moet wat mij betreft geen doel op zich zijn om de regels te veranderen. Dat moet je alleen doen je zeker weet dat je het voetbal ermee verbetert.”